Κέρκυρα
Το Χάνι της Γραβιάς
Το Χάνι ήταν ένα φτωχό πανδοχείο που εξυπηρετούσε ανάγκες μιας άλλης εποχής. Ήταν πέρασμα και στάση στο δρόμο που οδηγούσε από Λαμία προς Άμφισσα (Σάλωνα). Όταν το Χάνι δούλευε σαν πανδοχείο το χωριό δεν υπήρχε. H φύση και η μορφολογία του εδάφους λίγο πριν τα στενά, ανάμεσα στα δυο βουνά (Γκιώνα και Παρνασσό) όπου βρισκόταν το Χάνι ήταν πολύ πιο άγρια από ότι σήμερα.
Σε αυτό το Χάνι σταματούσαν όσοι ταξίδευαν, συνήθως έμποροι, μανάβηδες , γυρολόγοι αλλά και κάτοικοι των γύρω χωριών. Εδώ έβρισκαν φαγητό και ξεκούραση για τους ίδιους αλλά και τα ζώα τους, ασφάλεια από αγρίμια και ληστές και προστασία από καιρικές συνθήκες. Μπορούσαν ακόμη να διορθώσουν μια ζημιά στο κάρο τους, ή στα πέταλα των αλόγων τους.
Το Χάνι ήταν ιδιωτικό, αυτός που το είχε λεγόταν Βισβίκης και έμενε σε αυτό με τους δυο γιους του.
Οι χώροι του Χανίου ήταν:
1) Ο στάβλος όπου έδεναν και τάϊζαν τα ζώα τους, στα οποία έδιναν ιδιαίτερη σημασία για την περιποίησή τους μια και ήταν το μόνο μέσο για τη δουλειά τους, αλλά και για τη μεταφορά τους.
2) Ο οντάς ή καθιστικό όπου κάθονταν, έτρωγαν, στέγνωναν και ξεκουράζονταν, συνομιλούσαν, έκλειναν συμφωνίες, εμπορεύονταν – παζάρευαν τη πραμάτειά τους, αντάλλαζαν πληροφορίες για μέρη διαφορετικά που είχε επισκεφθεί ο καθένας, έλεγαν ιστορίες που τους είχαν συμβεί, αλλά και για το τι καιρό θα κάνει, και αν η σοδειά τους θα ήταν καλή κτλ. Τέτοιες συζητήσεις έκαναν για όσο χρόνο παρέμεναν στο Χάνι.
3) Το πατάρι το οποίο χρησίμευε για ύπνο και ήταν χώρος μεγαλύτερης ασφάλειας, υπήρχε δηλαδή η δυνατότητα να κλείνει η σκάλα που ένωνε τον χώρο αυτό με το καθιστικό για να μην υπάρχει εύκολη πρόσβαση σε περίπτωση κίνδυνου έτσι ασφάλιζαν εκεί τα παιδιά, τις γυναίκες ή κάποιο εμπόρευμα κτλ.
4) Η κουζίνα με φούρνο και πλυσταριό η οποία βρίσκονταν σε ξεχωριστό κτίσμα που έβλεπε στην αυλή. Σε αυτό το χώρο ο χανιτζής έκανε όλη την προετοιμασία του φαγητού που ήταν συνήθως όσπρια ή κάτι συναφή και σπανιότερα κρέας μάλλον από τα δικά του οικόσιτα ζώα.
5) Η τουαλέτα φτιαγμένη σε μια γωνιά με σανίδες και μια τρύπα. Πιθανότατα η θέση της ήταν κοντά στο ποτάμι για να καθαρίζεται εύκολα, από το τρεχούμενο νερό.
6) Η μεγάλη αυλή με μια πέτρινη βρύση όπου από την κούπα της έπιναν νερό οι άνθρωποι και από το κανάλι που βρισκόταν ακριβός από κάτω έπιναν τα ζώα και γύρω-γύρω η ψιλή μάνδρα, περίπου δύο μέτρα, για την ασφάλεια των ζώων.
Σε αυτό το Χάνι ο Ήρωας Οδυσσέας Ανδρούτσος, στις 8 Μαΐου του 1821, έδωσε μια σημαντική και ιστορική μάχη εναντίων των Τούρκων
πηγή κειμένου:Γυμνάσιο Γραβιάς
